AstroMobiel

Zelfbouw waterraket

Wat is er leuker dan zelf een raket lanceren? Tegenwoordig kan dit dank zij de frisdrankindustrie relatief veilig gebeuren mits men de nodige voorzorgen neemt. Als brandstof wordt geen gevaarlijk en brandbaar explosief mengsel gebruikt (zoals bij een vuurpijl), maar water! Men neemt daarvoor een lege PET-fles voor frisdrank, een kurk, een ventiel uit een oude fietsband, en een fietspomp. Boor een gaatje in de kurk en steek er het fietsventiel doorheen, vul de fles voor 1/3de met water, doe er de kurk met ventiel op, zet de fles omgekeerd in een eenvoudige lanceerinrichting, en pompen maar op een veilige afstand met de fietspomp! Als de kracht van de druk groter wordt dan de kracht waarmee de kurk op de fles werd geplaatst komt de kurk los en schiet het water (de "brandstof") met kracht uit de flesopening weg. De waterraket schiet dan met astronomische snelheid de lucht in en kan een hoogte tot 30 meter halen. Plezier verzekerd! :)

Voor de bouw van zo'n waterraket hebben de deelnemers volgende zaken nodig :

1. Uzelf zorgt voor een PET-fles, een kurk die op de opening past, een fietsventiel van een oude fietsband, en scharen (om het fietsventiel uit de band te snijden). Zorg voor wat reservekurken en reservefietsbanden voor het geval een kurk of fietsventiel kapot gaat !
2. AstroMobiel zorgt voor zaagjes en kleine handboortje (al mag uzelf ook voor wat extra zaagjes en handboortjes zorgen).

Voor het steken van het fietsventiel doorheen de kurk en het steken van de kurk op de opening van de PET-fles is eventueel hulp van een volwassene met wat kracht in de handen nodig indien de kinderen dit niet zelf kunnen. Er kan eventueel ook een spel van worden gemaakt waarbij er naast de austronaut (die de raket lanceert) ook een vluchtleider, een brandstofmeester en een veiligheidsofficier is.

Eventueel kan ook een documentaire worden getoond over een of ander aspect van de ruimtevaart om wat meer achtergrondsinformatie over de ruimtevaart te geven.

Duur: ongeveer 3 uur (uitleg en knutselen samen)

Prijs:

1. zonder opblaasplanetarium: 4,50 Euro per persoon + verplaatsingskosten
2. met opblaasplanetarium: 3,50 Euro per persoon

Zelfbouw zonnewijzer

Vooraleer de moderne klokken er waren had elk dorp zijn eigen tijd op basis van de stand van de Zon aan de hand vanzonnewijzers. Toen kwamen er met de komst van de trein snellere vervoersmiddelen. Daardoor kon het gebeuren dat als je met de trein westwaarts reed je -in lokale zonnetijd uitgedrukt- vroeger aankwam dan je vertrokken was! Uiteraard was dit niet erg praktisch voor de reiziger. Daarom begon men eerst de zonnetijd van de hoofdstad van het land als referentie voor de burgerlijke tijd aan te nemen, en nog later werd de wereld in tijdszones ingedeeld. Men begon mechanische klokken en nog later elektronische klokken te gebruiken die in tegenstelling tot de zonnewijzers niet van de weersomstandigheden afhankelijk waren. Tegenwoordig valt de huidige burgerlijke tijd in België samen met de zonnetijd van Praag (Tjechië).

Alhoewel zonnewijzers in onze tijden van atoomklokken en snelle vliegtuigverbindingen niet meer precies genoeg zijn, kunnen zonnewijzers mits een correctie toch nog altijd een goede benadering van de tijd geven. Er zijn verschillende soorten zonnewijzers die net iets anders werken dan de andere. Maar allemaal hebben ze op de een of andere manier de Zon en de schaduw nodig om de tijd af te kunnen lezen. De Zon schijnt op een kraal of staaf die voor een schaduw zorgt. Waar de schaduw valt kun je aflezen hoe laat het is. Een lijntje duidt het uur aan, en bij sommige zonnewijzers zelfs de datum.

Bij deze workshop bouwen deelnemers hun eigen poolstijlzonnewijzer. Uiteraard wordt tijdens deze workshop ook uitleg gegeven over het gebruik van deze zonnewijzer en over de zonnetijd. Voor de bouw van zo'n zonnewijzer hebben de deelnemers volgende zaken nodig:

1. Uzelf zorgt voor 2 stukken golfkarton van minimaal A3-format en 2 à 3 millimeter dik (een om de onderdelen op te plakken en een als onderlegger om op te snijden, te snijden uit oude kartonnen dozen), plakstift (bijvoorbeeld Pritt), plakband, LANGE schaar, lat, en een dun stukje koord (ongeveer 40 cm lang en ongeveer 1 millimeter dik). U zorgt ook voor een (handige) begeleider per 7 deelnemers.
2. AstroMobiel zorgt voor de bouwplaat met basisonderdelen voor de bouw van een zonnewijzer. Deze staan op Shard karton van A3-formaat gedrukt, en zijn in de prijs inbegrepen.

Uiteraard wordt tijdens deze workshop ook uitleg gegeven over het gebruik van deze zonnewijzer en over de zonnetijd.

Duur: ongeveer 3 uur (uitleg en knutselen samen)

Prijs:

1. zonder opblaasplanetarium: 4,50 Euro per persoon + verplaatsingskosten
2. met opblaasplanetarium: 3,50 Euro per persoon

Zelfbouw draaibare sterrenkaart

Als men de sterrenhemel wil verkennen, dan heeft men -zeker in het begin- een sterrenkaart nodig om de weg te vinden aan de hemel. Een sterrenkaart is immers niets anders dan een wegenkaart van de hemel. Doordat de Aarde in een dag tijd rond haar as en in een jaar tijd om de Zon draait verandert de stand van de sterrenhemel voortdurend. Ook ziet men een andere sterrenhemel als men zich op een andere breedteligging op Aarde bevindt.

Daarom bestaan er draaibare sterrenkaarten of planisferen, die aangepast zijn aan de lokale breedteligging. Men kan die op elk moment van de dag en het jaar instellen, zodat die dan overeenkomt met de sterrenhemel die op dat moment zichbaar is.

De draaibare sterrenkaart is aangepast aan de breedteligging van België en Nederland. Uiteraard wordt tijdens deze workshop ook uitleg gegeven over het gebruik van deze draaibare sterrenkaart en over de wat men aan de sterrenhemel kan zien. Voor de bouw van zo'n draaibare sterrenkaart hebben de deelnemers volgende zaken nodig :

1. Uzelf zorgt voor plakstift (bijvoorbeeld Pritt), plakband, LANGE schaar, lat, duimspijker, en een stuk goed doorzichtig maar hard plastiek (15 x 15 centimeter; bijvoorbeeld een doorzichtige maar harde plastieken inlegmap). U zorgt ook voor een (handige) begeleider per 7 deelnemers.
2. AstroMobiel zorgt voor de bouwplaat met basisonderdelen voor de bouw van een draaibare sterrenkaart. Deze staan op hard karton van A3-formaat gedrukt, en zijn in de prijs inbegrepen).

Uiteraard wordt tijdens deze workshop ook uitleg gegeven over het gebruik van deze draaibare sterrenkaart en over de wat men aan de sterrenhemel kan zien.

Duur: ongeveer 3 uur (uitleg en knutselen samen)

Prijs:

1. zonder opblaasplanetarium: 4,50 Euro per persoon + verplaatsingskosten
2. met opblaasplanetarium: 3,50 Euro per persoon